" Melhor turco fez..."
A frase conhecida mencionada pelo duque do grão-duque Lucas Notaras, se ele a exibir pelas forças de Maomé diante das muralhas de Constantinopla:
"é um homem que é visto no meio da cidade do rei dos turcos ou um latim"
A frase é contestada que foi dito por Notara por todos os lólogos bizantinos do século XIX; os proexarcontos de Vakalopoulos na História do Novo Hellenismo 1204-1461, dois estudos em inglês e alemão, assistidos pelo D. Nicol, H. Kappesowa etc. Como é possível que isso será entendido se voltarmos há alguns anos; então para o Rei.
Quando João Paleólogo retornou à cidade com seu irmão Dimitrios da Cimeira de Florença em 1440 de fevereiro de 2, ela estava se recuperando da praga em que as mulheres de ambos os irmãos morreram. O Imperador não tinha levado Dimitrios com ele porque ele era capaz de negociar; ou capaz de qualquer coisa. Mas porque ele estava encarregado de uma cruel minoria Anthenótica e até procurou sucedê-lo ao trono. João antes de partir, ele elegeu o sucessor de seu irmão Constantino; que restaurou após o Sínodo em Mystras.
Apesar das reações à União assinadas em Florença, a espera da Cruzada contra os otomanos prometidos foi pressionadas paixões. Quando as esperanças foram negadas pela Batalha de Varna em 1444, a posição de João foi posta em perigo. Os Anthenóticos e Dimitrios decidiram estabelecer seus próprios termos; e Dimitrios foi até apoiado em um caso em 1448 pelas tropas do sultão, era capaz de impor eles.
João faleceu em 1448 e foi deposto como no túmulo de sua esposa Maria de Trabzon, a quem trabalhou, como sua Igreja negou a cerimônia oficial. Euthis, a porção de Demétrio tentou assumir o trono. E lá ele encontrou a forte reação da mãe de Elena Dragasis e uma parte dos senadores liderados por Lucas Notara. Patricianos foram enviados para Mistras e com uma cerimônia resumária em Agia Sofia, lá, 1449 de janeiro de 6, Constantino foi declarado rei dos Romanos.
A cerimônia tradicional em Agia Sofia Constantinopla nunca aconteceu. Os Anthenóticos, por maioria, deixaram claro através dos seus senadores que esperam que Constantino levantasse a União. Uma cerimônia que Paleólogo foi adiado. Mas os factos estavam a correr como pressão sobre os Estados Unidos. A pressão era tão insuportável que o Patriarca unido, mas escapou da cidade em 1450, resort a Roma, deixando o trono vazio.
A nível militar Constantino mostrou seu humor desde 1444; tentando retomar todos os territórios que podia na Grécia com suas forças, a ausência do exército otomano em Varna. Em 1446, ele deixou a Tessália das forças superiores do sultão e foi derrotado em Hexamilia. O Peloponeso foi deixado no ataque; ficou claro que sem ajuda exterior as probabilidades estavam à custa dele.
No entanto, ele não parou de tentar e esperar pela oportunidade. Seja por fracasso ou percebendo que ele era o próximo, como Maomé em 1451 enfrentou a Baía de Karaman, ele enviou uma embaixada para o acampamento otomano exigindo que as casas dos rebeldes otomanos, que tinham recorreram à cidade; caso contrário ele o libertará grátis.
E tudo como os Americanos dizem, foi demitido.
Os Constantinopla foram congelados no final do outono de 1451 ouviram as notícias do pramateutádōn, que o sultão pede centenas de trabalhadores para serem apresentados na primavera na costa oeste do Bósforo: " agora os telo tocou na cidade; agora os sinais de Os danos da raça pobre ". Em 15 de abril de 1452, seus medos tomaram forma; como aprenderam que Rumeli Hissar começou a construir no ponto mais próximo do Bósforo. Na prática desde então as relações com Edirne foram quebradas; os portões fecharam, a população estava atenta, o contacto com o Ocidente foi atacado. Constantino tentou entreter o evento com Orhan e protestar por carta e embaixada a Mohammed sobre o castelo; que recebeu a reação zangada do sultão:
" Porque estás a tentar impedir-me? Não posso fazer o que eu quero nas minhas áreas? Diga ao seu rei: este Arcebispo não se parece com os anteriores... Vou esfolar vivo quem se atreva a falar novamente sobre este assunto novamente."
[continua]
Foto colorida de parte de St. Sofia em 1890, antes da renovação de Abdul-Hammit
«Κάλλιο φέσι τούρκικο…»
Η γνωστή φράση που αναφέρει ο Δούκας πως εκστόμισε ο Μέγας Δουξ Λουκάς Νοταράς, άμα τη εμφανίσει των δυνάμεων του Μωάμεθ προ των τειχών της Κωνσταντινουπόλεως:
«κρειττότερόν ἐστιν εἰδέναι ἐν μέσῃ τῇ πόλει φακιόλιον βασιλεῦον Τούρκων ἢ καλύπτραν λατινικήν»
Η φράση αμφισβητείται ότι ειπώθηκε από τον Νοταρά από όλους τους βυζαντινολόγους του 20ου αιώνα· προεξάρχοντος του Βακαλόπουλου στην Ἱστορία τοῦ Νέου Ἑλληνισμοῦ 1204-1461, δύο μελέτες του στα αγγλικά και τα γερμανικά, συνεπικουρούμενου των D. Nicol, H. Kappesowa κ.ά. Πώς είναι αυτό δυνατόν θα γίνει κατανοητόν αν πάμε πίσω λίγα χρόνια· τότε στη Βασιλεύουσα.
Όταν ο Ιωάννης Παλαιολόγος επέστρεψε στην Πόλη με τον αδελφό του Δημήτριο από την Σύνοδο της Φλωρεντίας, στις 2 Φεβρουαρίου 1440, αυτή συνερχόταν από την πανώλη στην οποία απεβίωσαν οι γυναίκες και των δύο αδελφών. Ο Αυτοκράτωρ δεν είχε πάρει μάζι του τον Δημήτριο επειδή ήταν ικανός στις διαπραγματεύσεις· ή ικανός σε τίποτα. Αλλά επειδή ήταν επικεφαλής μίας σκληρής Ανθενωτικής μειοψηφίας και μάλιστα επεδίωκε να τον διαδεχθή στον Θρόνο. Ο Ιωάννης πριν αναχωρήσει έχρισε διάδοχο τον αδελφό του Κωνσταντίνο· ο οποίος επανείλθε μετά τη Σύνοδο στα του Μυστρά.
Παρά τις αντιδράσεις για την Ένωση που υπεγράφη στην Φλωρεντία, η αναμονή Σταυροφορίας κατά των Οθωμανών που υποσχόταν κατεσίγασε τα πάθη. Όταν οι ελπίδες διαψεύθηκαν με την μάχη της Βάρνας το 1444, η ίδια η θέση του Ιωάννη τέθηκε εν κινδύνω. Οι Ανθενωτικοί και ο Δημήτριος απεφάσισαν να θέσουν τους δικούς τους όρους· και ο Δημήτριος υποστηριζόμενος μάλιστα σε μία περίπτωση το 1448 από στρατεύματα του Σουλτάνου, ήταν ικανός να τους επιβάλλει.
Ο Ιωάννης απεβίωσε το 1448 και αποτέθηκε όπως-όπως στον τύμβο της γυναίκας του Μαρίας της Τραπεζούντας, την οποία υπεργαπούσε, καθώς η Εκκλησία του αρνήθηκε την επίσημη τελετή. Εύθυς, η μερίς του Δημητρίου επεχείρησε να καταλάβει τον Θρόνο. Και εκεί βρήκε τη σθεναρή αντίδραση τόσο της μητέρας του Έλενας Δραγάση, όσο και μερίδας των Συγκλητικών με επικεφαλής τον Λουκά Νοταρά. Πατρίκιοι στάλθηκαν στον Μυστρά και με συνοπτική τελετή στην Αγία Σοφία εκεί, 6 Ιανουαρίου 1449, ο Κωνσταντίνος ανακυρήχθηκε Βασιλεύς Ρωμαίων.
Η παραδοσιακή τελετή στην Αγία Σοφία Κωνσταντινουπόλεως δεν έγινε ποτέ. Οι Ανθενωτικοί, κατά πολύ πλειοψηφούντες, είχαν κάνει σαφές μέσω των Συγκλητικών τους ότι αναμένουν κατά την ενθρόνιση ο Κωνσταντίνος να άρει την Ένωση. Τελετή την οποία ο Παλαιολόγος παρελκυστικά καθυστερούσε. Όμως τα γεγονότα έτρεχαν όπως και η πίεση στους Ενωτικούς. Η πίεση ήταν τόσο αφόρητη, που ο Ενωτικός Πατριάρχης Μάμμας δραπέτευσε από την Πόλη το 1450 καταφεύγοντας στη Ρώμη, αφήνοντας τον θρόνο κενό.
Στο στρατιωτικό επίπεδο ο Κωνσταντίνος από το 1444 είχε δείξει τις διαθέσεις του· προσπάθωντας να ανακαταλάβει ό,τι εδάφη μπορούσε στον Ελλάδικό με τις δυνάμεις που διέθετε, απουσία του Οθωμανικού στρατού στην Βάρνα. Τελικά το 1446 απεχώρησε από τη Θεσσαλία από τις υπέρτερες δυνάμεις 50.000ων του Σουλτάνου και ηττήθηκε στα Εξαμίλια . Η Πελοπόννησος αφέθηκε στην επιδρομή· ήταν σαφές ότι χωρίς έξωθεν βοήθεια οι πιθανότητες ήταν εις βάρος του.
Παραταύτα, δεν σταμάτησε να επιχειρεί και να αναμένει την ευκαιρία. Είτε από αστοχία είτε αντιλαμβανόμενος ότι ήταν ο επόμενος, καθώς ο Μωάμεθ το 1451 αντιμετώπιζε τον Μπέη του Καραμάν, έστειλε πρεσβεία στο Οθωμανικό στρατόπεδο απαιτώντας να διπλασιαστούν τα τροφεία του Οθωμανού στασιαστή Ορχάν, που είχε καταφύγει στην Πόλη· αλλιώς θα τον αφήσει ελεύθερο.
Και το όλον πράγμα όπως λένε οι Αμερικανοί backfired.
Παγωμένοι οι Κωνσταντινουπολίτες στα τέλη Φθινοπώρου του 1451 άκουγαν τα μαντάτα των πραματευτάδων, πως ο Σουλτάνος ζητά εκατοντάδες εργάτες να παρουσιαστούν την Άνοιξη στη Δυτική ακτή του Βοσπόρου: «νῦν τό τὲλος ἤγγισε τῆς πόλεως· νῦν τά σήμαντρα τῆς φθορᾶς τοῦ ἠμετέρου γένους». Στις 15 Ἀπριλίου 1452 οι φόβοι τους πήραν μορφή· καθώς έμαθαν ότι ξεκίνησε το χτίσιμο του Ρούμελη Χισσάρ στο στενότερο σημείο του Βοσπόρου. Πρακτικά από τότε οι σχέσεις με την Αδριανούπολη διερρήχθησαν· οι πύλες έκλεισαν, ο πληθυσμός επαγρυπνούσε, η επικοινώνια με τη Δύση επιτάθηκε. Ο Κωνσταντίνος επεχείρησε να διασκεδάσει το συμβάν με τον Ορχάν και να διαμαρτυρηθεί με επιστολή και πρεσβεία στον Μωαμέθ για το κάστρο· η οποία έλαβε την οργισμένη αντίδραση του Σουλτάνου:
«Γιατί επιχειρείτε να με σταματήσετε; Δεν μπορώ να κάνω ότι θέλω στις περιοχές μου; Να πείς στον Βασιλιά σου: αυτός ο Δεσπότης δεν μοιάζει με τους προηγούμενους… Θα γδάρω ζωντανό όποιον τολμήσει να μιλήσει ξανά για αυτό το θέμα.»
[συνεχίζεται]
Επιχρωματισμένη φωτογραφία μέρους της Αγ. Σοφίας το 1890, πριν την ανακαίνιση του Αβδούλ-Χαμμίτ
«Κάλλιο φέσι τούρκικο…»
.png)
